محمد منصور هاشمی

گفتگویی درباره فلسفه و فلسفه ورزی، به مناسبت روز جهانی فلسفه

دوستان گرامیِ "ما کم‌شماریم"، همان‌طور که مشاهده می‌کنید قالب و صورت این وب‌سایت بنا بر اقتضائاتی که تکنولوژی‌های جدید خواه‌ناخواه بر ما تحمیل می‌کند، تغییر کرده و روزآمد شده است. مهمترین حسن این قالب جدید داشتن نسخه سازگار با گوشی‌های هوشمند است و خوش‌خوان‌تر شدن متن‌ها. اما طبعا نسبت به صورت پیشین اشکالاتی نیز دارد. این قالب و صورت هنوز نهایی نشده است. بنابراین...

جنگ ایران و عراق ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ شروع شد. و ادامه یافت. و ادامه یافت. هشت سال، با معیارهای تاریخ، عدد کوچکی است و حتی در زندگی فردی آدم‌ها هم می‌تواند عدد بزرگی نباشد. اما برای جنگ در دوره جدید و با سلاح‌های ویرانگری که زندگی تمامی مردم سرزمینی را تهدید می‌کند هشت‌سال به طور قطع عددی است بسیار بزرگ. کافی است بدانیم جنگ هشت‌ساله ما و حکومت صدام یکی از طولانی‌ترین جنگ‌ها، یا از منظری دیگر...

سال گذشته در ایام محرم مستندی از ناصر تقوایی را معرفی کردم که دیدن آن توجه را به جنبه‌هایی جالب از تأثیر عزاداری‌های تاسوعا و عاشورا بر زندگی مردم ایران جلب می‌کرد. شاید برایتان تعجب‌برانگیز باشد اما کاری که امسال می‌خواهم معرفی کنم مجموعه داستانی است از یکی از هموطنان فرهیخته یهودی‌مان.

هویت‌اندیشان و میراث فکری احمد فردید و دین‌اندیشان متجدد: روشنفکری دینی از شریعتی تا ملکیان عملاً دو کتاب همزادند در تحلیل دو گروه عمده از اندیشمندان معاصر ایران. اولی دربردارنده گزارش و ارزیابی نقادانه آراء سیداحمد فردید، جلال‌آل احمد، احسان نراقی، رضا داوری اردکانی، داریوش آشوری، داریوش شایگان و سید جواد طباطبایی است و و دومی دربردارنده گزارش و ارزیابی نقادانه آراء علی شریعتی، عبدالکریم سروش،...

مردادماه امسال داریوش آشوری به هشتادسالگی رسید. درباره این روشنفکر و جستارنویس و مترجم و فرهنگ‌نویس نام‌آشنای کشورمان پانزده سال پیش مطلبی نوشته‌ام به نام “از شرق به جهان سوم” که فصلی است از کتاب هویت‌اندیشان و میراث فکری احمد فردید. در آن فصل کوشیده بودم جایگاه آشوری را از سویی در نسبت با فردید و از سوی دیگر در گفتمان هویت‌اندیشی در ایران معاصر نشان دهم. بر خلاف برخی دیگر از...

زهرا رستگار مقدم: محمدمنصور هاشمی، نویسنده و پژوهشگر حوزه فلسفه، ادبیات و دین است و عضو هیئت علمی بنیاد دائره‌المعارف اسلامی. ما {برای پرونده دلالی در صفحات “درنگ”} با او درباره وضعیت اقتصاد و نسبت آن با روحیه جمعی صحبت کردیم. درباره بازار ملتهب و نگرانی افراد نسبت به سرنوشت مالی‌شان. این‌که با همه این نگرانی‌ها بر سر اخلاق در جامعه چه خواهد آمد و اساسا باید نگران آن بود یا خیر. از...

فصلنامه حرفه‌: هنرمند در ویژه‌نامه بهار ۱۳۹۲ از نویسندگان مختلف خواسته بود هر یک نامه‌ای برای هر کسی که می‌خواهند بنویسند. من نامه‌ای نوشتم به کودک دوساله‌ای که عکسش در کنار سایر تصاویر مربوط به نامه در کنار متن منتشر شده بود. نام نوشته‌ام بود “گاهی دلت برای خودت…” (بنگرید به اینجا). اخیراً کانال تلگرامی دیر زی (dirzeenews@) چند سطر انتهایی آن نامه را به صورت کارت پستال درآورده...

موضوع گفتار من، همانطور که اعلام شده است، ” کربنِ فیلسوف، تاریخمندی و ایران معاصر” است و شاید برای ورود به بحث بهتر باشد از توضیح مفردات این عنوان آغاز کنم. هانری کربن پژوهشگر و اندیشمندی است که نوشته‌های فراوانش حوزه‌های وسیعی را دربرمی‌گیرد و به آنها از منظرهای گوناگون می‌توان نظر کرد. درباره گستره آثار و افکار او خوشبختانه آثار مفید و متنوعی موجود است(۱). بنابراین در اینجا نیازی...

برای ما نسلی که “هامون” نوجوانی‌مان را شکل داد، کی‌یرکگور و هامون تداعی‌هایی مشترک دارد. فیلم “هامون” داریوش مهرجویی فیلمی فرهنگ‌آفرین (به‌اصطلاح cult movie) بود و نام‌های زیادی به واسطه آن به گوشمان خورد یا توجه‌مان را جلب کرد، همچنانکه ادا و اطوارهای خاصی را در ذهن‌مان جا انداخت که خاطره شد (ارجاعات مستقیم فیلم “ایتالیا ایتالیا” کاوه صباغ‌زاده به...