اگر عکس‌باز هستید و دوستدار دیدن فراز و نشیب عکاسی و خواندن زندگی عکاسان، کتاب دو جلدی و دیدنی “حرفه: عکاس؛ فرهنگ عکاسان جهان” که به کوشش تورج حمیدیان و شهریار توکلی و توسط انتشارات حرفه: هنرمند منتشر شده است، وقتتان را خوش خواهد کرد. این کتاب نفیس معرفی عکاسان مشهور است و نمونه‌های کارهای آنها از بدو پیدایش عکاسی تا امروز.
خوشبختانه کتاب را بر اساس الفبای نام عکاسان مرتب نکرده‌اند بلکه به توالی تاریخی تنظیم کرده‌اند و از این جهت تورق کتاب تورق بخشی از تاریخ اندیشه بشر است که به صورت عکس خود را نمایان ساخته است. کتاب را به چشم کتاب مرجع و فرهنگ به معنای رایج و استاندارد کلمه نباید دید. با چنین نگاهی شاید نقد و نظرهای مختلفی درباره آن ممکن باشد.
اما اگر به آن به چشم کتابی هنری برای لذت بردن بنگریم دیدن و خواندن آن بسیار لذت‌بخش است؛ کتابی که در آن از “بلوار تمپل” لویی ژاک مانده داگر و “خودنگاره در نقش مغروق” اپولیت بایار تا عکس‌های گریگوری کرودسون و لرتا لوکس را می‌توان با کیفیت خوب دید؛ از “کشتی بادبانی در دریا” گوستاو لوگری و کارهای جولیا مارگارت کامرون که کاملا تحت تاثیر زیبایی‌شناسی نقاشی‌اند تا عکس‌های تاریخی و مستندی مثل “کروکودیل در ساحل نیل” فرانسیس فریث و “کشته‌شدگان پس از کمون پاریس” آندره آدلف اوژن دیسدری و عکس آلکساندر گاردنر از یکی از دست اندر کاران قتل آبراهام لینکلن و عکس مشهور ادی آدامز با ماجراهای فراوانش: “ژنرال لوآل در حال شلیک به یک ویت‌کنگ” ؛ از تصویرسازی اسکار گوستاف ری لاندر برای کتاب چارلز داروین تا عکس‌های متفننانه لوییس کارول تا عکس‌های حرفه‌ای آلفرد استیگلیتس. عکس با همه زندگی پیوستگی دارد، از جنگ تا مد و از علم تجربی تا خیال شاعرانه، و در کتاب نمونه‌های برجسته‌ای از این همه را می‌شود دید.
هری کالاهان مجموعه عکس‌های مشهوری از همسر و دخترش دارد: النور و باربارا. یکی از این عکس‌ها که پیشتر ندیده بودم در این کتاب چاپ شده و جز دوست داشتنی‌ترین عکس‌های این مجموعه در نظر من بود. اگر کتاب را دیدید و حوصله‌تان آمد به آن عکس هم که در قطعی کوچک گوشه‌ای از کتاب نشسته است نگاه کنید.
امیدورام انتشارات “حرفه: هنرمند” برای نقاشان جهان هم چنین مجموعه چشم‌نوازی منتشر کند و به ویژه امیدوارم چنین مجموعه‌هایی برای آشنایی با عکاسان و نقاشان ایران هم منتشر شود؛ چون تا وقتی خودمان را به یاد نیاوریم و موضوع تامل و اندیشیدن نکنیم نسبتمان را نیز با دنیا درنخواهیم یافت.
