نصر حامد ابوزید دین‌اندیشی است متجدد که کوشیده است اعتقادات دینی خود را با اقتضائات علمی و فرهنگی و اجتماعی زمانه‌اش جمع کند. دغدغه‌های او چون محمد ارکون یا محمد عابد الجابری فلسفی نیست؛ چون دغدغه‌های حسن حنفی ایدئولوژیک هم نیست. او به اصطلاح متداول میان ما “روشنفکر دینی” است؛ متکلمی که می‌کوشد به مسائل کلامی-الاهیاتی‌ای که معارف و مقتضیات جدید برای سنت پدید می‌آورد پاسخ گوید.
نخستین کتابی که از ابوزید به فارسی منتشر شد “معنای متن” بود با ترجمه مناسب و محققانه مرتضی کریمی‌نیا. پس از آن و تا امروز آثار دیگری نیز از ابوزید به فارسی ترجمه و منتشر شده که هم آثاری است اطلاع‌بخش و هم برای آشنایی بیشتر با رویکرد ابوزید و شناخت بیشتر روش او مفید.
کتاب اخیری که از ابوزید به فارسی منتشر شده عملا مروری است بر اهمّ اندیشه‌ها و دغدغه‌های نصر حامد ابوزید از زبان خود او. هلال سزگین در سال 2007 با ابوزید مصاحبه‌ای مفصل انجام داده بوده است و سپس آن مصاحبه را با حذف سوالات در قالب فصولی مرتب و به صورت کتابی به زبان آلمانی منتشر کرده و به این ترتیب اثری خوش‌خوان فراهم آورده است که دربردارنده آراء ابوزید است به صورتی غیرتخصصی‌تر و عامه‌فهم‌تر.
فریده فرنودفر این کتاب را با نام “محمد و آیات خدا: قرآن و آینده اسلام” به فارسی روشن و روان ترجمه کرده و کتاب با مقدمه و حواشی انتقادی دکتر عبدالله نصری توسط نشر علم به چاپ رسیده است.
ابوزید در این کتاب با مرور زمینه‌های تاریخی پیدایش اسلام و سیر تکوین و تطور آن و نیز با مراجعه به قرآن کریم تلاش می‌کند درک و دریافت تازه‌ای از دین اسلام عرضه کند، درک و دریافتی که از نحوه فهم قرآن کریم آغاز می‌شود و تا مسائل مبتلابه‌ای مانند حقوق بانوان و حدود حجاب ایشان ادامه می‌یابد. طبعا درباره تفکرات و تحقیقات ابوزید، از منظرهای مختلف، طرح نکات و ملاحظات انتقادی گوناگون ممکن است، اما به هر حال انتشار این کتاب را که متضمن دغدغه‌هایی صادقانه و اندیشه‌هایی دردمندانه و البته روشمند است و می‌تواند اسباب تامل و تفکر بیشتر علاقمندان شود باید به فال نیک گرفت. حتی کسانی که آراء ابوزید و راه حلهای او را نمی‌پسندند و نمی‌پذیرند، نمی‌توانند اهمیت مساله‌ها و پرسشهای او را در روزگار ما انکار کنند. صرفا کافی است نگاهی به دور و برمان بیندازیم و از بنیادگرایی تروریستی در جهان تا شیوه زیست نوجوانان در تهران را در نظر داشته باشیم تا اهمیت مساله‌ها را دریابیم. کسانی نیز که به روشنفکری دینی دلبستگی دارند در تحقیقات و تاملات ابوزید می‌توانند با روایتهای عمیقتر و جدی‌تری از این رویکرد آشنا شوند.
