در نظر من اقتصاد یکی از جالب‌ترین و هیجان‌انگیزترین شاخه‌های علوم انسانی است. چرا که اقتصاد به معنایی محل به هم رسیدن جامعه‌شناسی و روان‌شناسی و فلسفه است. وقتی درباره اقتصاد می‌اندیشید از سویی با ساختارهای اجتماعی سر و کار دارید و از سوی دیگر با انتخاب‌های شخصی افراد و از سویی هم با تاملات نظری برای مواجهه با تفسیرهایتان از داده‌ها و غربال آنها. اندیشه‌های اقتصادی مستقیما به وضع زندگی و معیشت تک تک آدمیان ربط پیدا می‌کند. این همه علم اقتصاد را به علمی شایان توجه و بسیار تاثیرگذار تبدیل کرده است.
در ایران متاسفانه نه فقط در حوزه عمومی که در حوزه روشنفکری هم توجه به اقتصاد سخت اندک بوده است و بسیاری از تحصیل‌کردگان ما نیز حتی با ابتدائیات اقتصاد آشنایی ندارند. در چنین شرایطی است که هر پوپولیستی که شکل آرزوهای مردم را بکشد می‌تواند تا مدتی آنها را به دنبال خود راه بیندازد؛ تا وقتی که نهایتا نتواند به هیچ کدام از وعده‌هایش عمل نماید و وضع مردم را از قبل هم بدتر کند.
خوشبختانه در سالهای اخیر این آگاهی و تعهد تا حدی در متخصصان شاخه‌های مختلف علوم انسانی پدید آمده که لازم است در فضای عمومی از دانش و تخصص خود دفاع کنند و به مخاطبان وسیع‌تری توضیح دهند که فرق است میان آنکه می‌داند با آنکه نمی‌داند.
کتاب “اقتصاد برای همه” تالیف دکتر علی سرزعیم در چنین فضایی شکل گرفته است. نویسنده کوشیده با زبان ساده و مثال‌های روشن مفاهیم پایه اقتصاد کلان را توضیح دهد و به ویژه تلاش کرده در همه کتاب این مفاهیم را بر بستر وضع اقتصادی ما و تصورات سیاستمداران و مردم‌مان از آن مفاهیم و این وضع مطرح نماید و به نقد و بررسی مشهورات و مقبولات بی‌پایه بپردازد.
رشد اقتصادی، تولید ناخالص ملی، درآمد سرانه، سیاست پولی، نرخ بهره، تورم، نقدینگی، نرخ ارز اسمی و نرخ ارز حقیقی، توسعه، خصوصی‌سازی و کوچک کردن دولت، سیاست مالی، سیاست‌های تجاری، بیکاری و اشتغال، عدالت اجتماعی، ضریب جینی و بهینگی پارتو از جمله مفاهیم و مطالبی است که در کتاب تشریح شده است.
اینکه به عنوان نمونه بدانیم در ایتالیا تعداد فرودگاهها بسیار کمتر از ایران است و دریابیم که این آمار نه نشان‌دهنده وضع بهتر ما که نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری‌های غیر اقتصادی ماست، یا اینکه مثلا بدانیم حتی یک درصد تفاوت در رشد اقتصادی چه تاثیری دارد (و باز این را هم به یاد داشته باشیم که در حال حاضر رشد اقتصادی ما که بنا بوده حدود هشت درصد باشد حتی صفر هم نیست و منفی پنج و هفت دهم است)، و یا اینکه بدانیم به رغم همه حساسیتی که به مساله عدالت اجتماعی نشان داده ایم از این جهت چندان توفیقی نداشته ایم و بیشترین عدالت اجتماعی در کشورهای اسکاندیناوی از قبیل سوئد و فنلاند و نروژ است، شاید باعث شود بیشتر فکر کنیم و کمتر مفتون شعارهای ظاهر فریب بی‌حاصل شویم. برای شروع اندیشیدن به این موضوعات کتاب “اقتصاد برای همه” مدخل خوب و راهگشایی است.
“اقتصاد برای همه: تشریح مفاهیم اقتصاد کلان به زبان ساده” را که مقدمه‌ای هم از دکتر هادی صالحی اصفهانی دارد در روزهای اخیر (مرداد 1393) انتشارات ترمه به بازار کتاب عرضه کرده است. به دوست گرامی‌ام دکتر علی سرزعیم برای تالیف کتاب دست مریزاد می‌گویم و خواندن این کتاب را به همه پیشنهاد می‌کنم. امیدوارم مجلدات بعدی مجموعه مفیدی که “اقتصاد برای همه” نخستین آنهاست نیز هر چه ویراسته‌تر و هر چه زودتر منتشر شود.
برای خرید اینترنتی کتاب می توانید به این لینک مراجعه کنید.
