درست است که همواره انتخاب ده هنرمند برگزیده و مانند اینها نوعی بازی سلیقه‌ها و علاقه‌ها است و ذهنی، و طبعا نمی‌تواند مبنایی محکم و قطعی داشته باشد اما همین بازی خود چیزی عینی است و دیدن آن اظهار علاقه‌ها و سلیقه‌ها می‌تواند مبنایی باشد برای شناخت ادراک و توقع و انتظاری که از هنر میان گروهی از اهل هنر در دوره‌ای خاص وجود داشته است.
این شماره حرفه: هنرمند مانند شماره‌های بهاری پیشین ( اینجا ) ویژه‌نامه‌ای است شایان توجه که به وضوح وقت و انرژی زیادی صرف آن شده است. در این شماره صد نفر از هنرمندان و منتقدان هنرهای تجسمی (نقاشی و مجسمه‌سازی و عکاسی و مانند اینها) ده هنرمند برگزیده خود را به ترتیب معرفی کرده‌اند و با معیاری دقیق آراء آنها جمع زده شده است. طبق این نظرسنجی ده نفر اول به قرار زیرند:
بهمن محصص، اردشیر محصص، پرویز تناولی، محسن وزیری مقدم، نیکزاد نجومی، سیا ارمجانی، احمد امین نظر، مارکو گریگوریان، احمد عالی، حسین زنده‌رودی
و بیست نفر بعد هم این هنرمندان‌اند:
منصور قندریز، هانیبال الخاص، فریدون آو، شیرین نشاط، نصرت‌الله مسلمیان، محمدحسین عماد، منیر فرمانفرمائیان، سهراب سپهری، آیدین آغداشلو، بهمن جلالی، فریده لاشایی، مرتضی ممیز، منوچهر یکتایی، پروانه اعتمادی، فرشید ملکی، ابوالقاسم سعیدی، جلیل ضیاءپور، مهدی حسینی، مسعود عرب‌شاهی، کاوه گلستان
چنانکه گفتم این نتایج هرگز نمی‌تواند قطعی باشد. این که دو نفر اول فوت کرده‌اند و اینکه درباره نفر اول مستند دیدنی و موثر میترا فراهانی در ایام اخیر در دسترس بوده حتما در نتایج و فاصله زیاد بهمن محصص با دیگران تاثیر داشته است. اما این هم هست که به عنوان مثال کارهای بهمن محصص به هر حال استحکام و عمقی دارد که حضور او را در فهرست هنرمندان برگزیده ایران – صرف‌نظر از رتبه – قطعی می‌کرده است. در این فهرست رقابتی هم هست میان هنرمندانی که عناصر ایرانی در کارشان بارز بوده با آنها که جهان‌وطنی پیشه کرده‌اند. اگر نظرخواهی در اواخر دهه پنجاه انجام شده بود قاعدتا گروه اول بیشتر مورد توجه بودند و اکنون ظاهرا توجه به گروه دوم بیشتر بوده است. این جور گرایش‌ها هم طبعا نسبتی دارد با زمانه و باز با تغییر زمانه احتمالا تغییر خواهد کرد و الاکلنگ بالا و پایین رفتن این گرایش‌ها در فرایندی دیالکتیکی تغییر صورت خواهد داد.
اما به هر حال دانستن اینکه “اکنون” صحنه به چه صورت است و چه خواستی غالب است و چه کاری هنر برتر و برگزیده محسوب می‌شود جالب است و تامل‌برانگیز.
به ویژه اینکه در این شماره هم مقالاتی خواندنی و اندیشیدنی هست درباره جنبه‌های مختلف نظرخواهی و در تحلیل آن، هم مقالاتی در معرفی ده هنرمند منتخب، و هم مجموعه آراء همه نظردهندگان که این مورد اخیر باعث شده است فهرستی از هنرمندان مهم ایران در دوره معاصر پیش چشم علاقه‌مندان باشد و مجال داشته باشند به چهره‌های بسیاری در هنر معاصر ایران بیندیشند و احیانا فهرست برگزیده خود را در ذهن سامان دهند.