تقسیم‌بندی‌های سه‌گانه مختلفی هست درباره مولفه‌های سازنده روان آدمی. مشهورترین آنها سه‌گانه نهاد، من و فرامن است از زیگموند فروید که بسیار مشهور است و بصیرت‌های قابل توجهی هم دربردارد. اما یک تقسیم‌بندی سه‌گانه هست با مفروضات روان‌کاوانه کمتر و امکان کاربردي شدن بیشتر که می‌تواند در زندگی روزمره فردی و تعاملات متداول اجتماعی واقعا کارآمد و مفید باشد. سه‌گانه‌ای در نظام تحلیل کنش متقابل که اریک برن روانشناس کانادایی آن را صورت‌بندی کرده است: سه‌گانه والد، بالغ، کودک. اریک برن و پیروان او نشان می‌دهند که در هر شخص این هر سه وجه هست اما بسیاری از مشکلات فردی و حتی اجتماعی می‌تواند ناشی از کمرنگ بودن وجه بالغانه و برجسته شدن وجوه والد و کودک باشد. بنابراین باید این هر سه جنبه را در خود و دیگران شناخت و مدیریت کرد. تصور می‌کنم به ویژه در جامعه ما به سبب نوع تعلیم و تربیت و ارزشهای قالبی‌ای که وجود دارد، شناخت والد و احکام و فرمان‌های آن از سویی و شناخت کودک و وجوه مثبت و منفی آن (مثلا کنجکاوی به عنوان جنبه مثبت و خودخواهی به عنوان جنبه منفی) از سوی دیگر، می تواند برای به‌زیستن و داشتن بلوغ عاطفی و روانی و فکری و در نتیجه زندگی کامیابانه‌تر بسیار مهم و ضروری باشد. دو کتاب زیر دربردارنده بیان دقیق و در عین حال خیلی خوشخوان و راهگشایی است از سه‌گانه مذکور؛ کتاب اول بیشتر جنبه نظری و توصیفی دارد و کتاب دوم بیشتر جنبه کاربردی و توضیحی و شامل تکنیک‌های مفیدی است برای مدیریت والد و کودک و داشتن زندگی بالغانه.
وضعیت آخر
نوشته تامس آ. هریس
ترجمه اسماعیل فصیح
ماندن در وضعیت آخر
نوشته امی ب. هریس و تامس آ. هریس
ترجمه اسماعیل فصیح