دوست عزیزی در بخش “دیدگاههای شما” دربارهی “مغالطه سنتگرایی” و “ذهنیت پیشاشهری” پرسیده اند (اینجا). از ابراز لطف و توجه ایشان تشکر میکنم.
مغالطه سنتگرایی را نخستین بار در همایش بینالمللی “ریشهها و پیوندها در هنر معماری شرق” (مهرماه 1393) مطرح کردم. متن آن گفتار و توضیح این مفهومی که ساختهام و استدلالی که پشتوانهی آن است روی “ما کمشماریم” هست (اینجا) و در اندیشههایی برای اکنون نیز چاپ شده است. در اندیشههایی برای اکنون یادداشت مستقل دیگری هم درباره سنتگرایی هست که روی “ما کمشماریم” نیست. همچنین در شب “داریوش شایگان و شناخت هند” از سلسله شبهای بخارا نیز به این مسأله اشاره کردهام. متن آن گفتار در مجله بخارا (شماره 135؛ بهمن-اسفند 1398) منتشر شده و روی “ما کم شماریم” نیز در دسترس است (اینجا).
“ذهنیت پیشاشهری” هم در جاهای مختلف مطرح شده است (از جمله در اینجا و اینجا). همچنین در جستار بلند “شرایط امکان نقد” که در کتاب شرایط امکان نقد؛ نسل پساانقلاب ایران و مسائل اندیشه منتشر خواهد شد به این تعبیر اشاره شده است.
ذکر هر دو تعبیر هم در شرایط امکان نقد؛ نسل پساانقلاب ایران و مسائل اندیشه و هم به ویژه با تفصیل بیشتر در ناهمتاریخی؛ طرحواره ای در پدیدارشناسی روح بازمانده خواهد آمد. بستری که مسائل ناهمتاریخی؛ طرحواره ای در پدیدارشناسی روح بازمانده بر آن طرح میشود صرف جهانیشدن (گلوبالیزیشن / موندالیزاسیون) نیست ولی از قضا در بخشی به این ماجرا هم ارتباط مییابد.
با ارادت
محمدمنصور هاشمی