• با بررسی آثار شریعتی درمی‌یابیم که وی بر بنیان آموزه‌های اسلامی (شیعی)، مارکسیسم (اینکه چه قرائتی از مارکسیسم را قبول داشت نیز مهم است) و اگزیستانسیالیسم به ارائه نظراتش پرداخت؛گذشته از آن که این سه آبشخور که یکی دینی است و دو دیگر ایدئولوژیک و فلسفی چگونه با یکدیگر قابل تطبیق اند، می‌توانید بگویید […]
ادامه مطلبنوشته ها و گفته ها
ابزارهای مشکوک تعلیق تاریخ نگاری
«نسل ایشان هنوز خیلی چیزها نمی داند و بهتر آن است که برای صدور احکام تاریخی طمانینه به خرج دهد.» اینها عبارات پایانی نوشته یی است از خانم سوسن شریعتی در روزنامه «اعتماد» با نام «ابزارهای نامعلوم تاریخ ورزی» . مشی من معمولاً ورود به مباحث روزمره نیست و حتی وقتی همین روزنامه محترم «اعتماد» […]
ادامه مطلب“رنسانس”، فلسفه و ما
21 به لطف ترجمه‌ها و تالیف‌هایی که در سال‌های اخیر در ایران صورت گرفته، می‌شود گفت فلسفه جدید دیگر در ایران چندان ناشناخته نیست و درباره فیلسوفانی مانند بیکن و دکارت و هابز و لاک و لایبنیتس و کانت و هگل مطالب قابل اعتماد قابل توجهی به فارسی در دست است. درباره فلسفه قرون وسطی […]
ادامه مطلبدور معکوس
پدیدار‌شناسانه که به تاریخ تکوین گفتمان کلامی ادیان بنگریم، می‌توانیم سیر تکون تاریخ امر قدسی را مشاهده کنیم. آنچه نخست بنا به اقتضائات گونه‌گون در دسترس و روزمره می‌نموده است، در فرایندی پیچیده به صورت امری متعالی درک می‌شود و آنچه پدیده‌ای در دنیا تصور می‌شده با درک تمثیلیِ ژرف‌تر نمودار دنیوی امری آسمانی و […]
ادامه مطلبدرباره اندیشه و ژورنالیسم
آقای سید محمد حسین غمامی لطف کرده‌اند و در “نوشته‌های شما” یادداشتی گذاشته‌اند درباره “ادب اندیشیدن شکیبایی است” و در واقع در نسبت اندیشه و ژورنالیسم. تصور می‌کنم سخنم سوءتفاهمی ایجاد کرده باشد. بنابراین سعی می‌کنم در این یادداشت کوتاه دو سه نکته را برای روشن‌تر شدن مطلب و کاستن از ابهام احتمالی آن اضافه […]
ادامه مطلبیکسالگی “ما کم شماریم”، پست بهاری
“ما کم‌شماریم” در آخر سال 1391 به صورت آزمایشی راه افتاد و حالا با آمدن بهار 1393 یک‌ساله می‌شود. می‌خواستم در عالم مجازی کنجی داشته باشم برای آرشیو برخی از مطالبی که نوشته یا گفته‌ام و البته راهی برای ارتباط با مخاطبانی که نقد و نظری دارند. نه فقط این غرضم حاصل شد بلکه “ما […]
ادامه مطلبهیچ میان‌بری وجود ندارد
ـ امروزه در بسیاری از موارد ما پیشرفت را به جای توسعه به کار می‌بریم. مفهوم پیشرفت که البته واژه آن برای ما دیرآشنا است، طی چه فرآیندی می‌تواند جایگزین گفتمان توسعه در سپهر عمومی جامعه شود؟ هر دو مفهوم پیشرفت و توسعه مفاهیمی است جدید. پیشرفت در اصل بیشتر ناظر به درکی فلسفی از […]
ادامه مطلبادب اندیشیدن، شکیبایی است
• وقتی از وضعیت اندیشه- چه در ایران و چه در جهان- در سالی که گذشت، سخن می‌رود، این نکته به ذهن می‌رسد که اندیشه، ضمن اینکه در بستر تاریخی ویژه خود می‌پوید اما زمانبردار نیست؛ به این معنا که در هر زمانی امکان طرح و گسترش هر اندیشه‌ای هست. با توجه به این مهم […]
ادامه مطلبقلب مفاهیم
کاربرد الفاظ برای مصادیق امری است قراردادی. اما زبان چیزی نیست جز همین قراردادها. با رعایت قاعده‌مند این قراردادها امکان دریافتن و ارزیابی و به طور خلاصه اندیشیدن فراهم می‌شود. قراردادهای زبانی و در حقیقت فکری علی‌الاصول مبتنی بر ملاحظاتی عملی است در درک و دریافت‌هایی از واقعیت. به عبارت دیگر توجه به تکوین و […]
ادامه مطلبمنظومۀ فکری فیلسوف بازیگوش
باران را اکنون گو بازیگوشانه ببار احمد شاملو اگر تقسیم‌بندی مشهور آیزیا برلین را از اندیشمندان در کتاب متفکران روس به خاطر داشته باشیم و آثار داریوش شایگان را پیش چشم، قطعاً تأیید خواهیم کرد که او از قماش خارپشتهای نظام ساز نیست که یک چیز بزرگ می‌دانند، بلکه در زمرة گروه دوم است: روباه‌ها. […]
ادامه مطلب